Perge (2009)
Pamfilya Bölgesine başkentlik yapmış antik bir kent olan Perge; Antalya ilmizin Aksu ilçesinde bulunmaktadır. Şehrin Tunç Çağı döneminde kurulduğu düşünülmektedir. Bu yönü itibari ile çok sayıda tarih öncesine ait yerleşim ve mağaralara rastlanmaktadır. Karain Mağarası, Öküzini Mağarası ve Beldibi, Belbaşı kaya sığınakları bölgedeki en tanınmış tarihöncesi kalıntılar olarak sayabiliriz.
Şehrin tarihe geçmiş şahsiyetleri arasında, astronomi, geometri ve matematikte ünlü “Pergeli Apollonius” ön sırayı alır. Diğer ünlü Pergeli İ.S. 2.y.y.da yaşamış filozof Varus’tur. Perge’de birçok tanrı ve tanrıçanın tapım görmesine rağmen bunların içinde Artemis’in özel bir yeri ve önemi bulunmaktadır. Kökü çok eski devirlere dayanan ve önceleri yerli dilde VVanessa-Preiia (Perge Kraliçesi) olarak geçen Artemis şehrin baş tanrıçasıydı.
Perge’de tapınak, tiyatro, stadion, Plancia Magna mezar anıtı ve kuzey-güney caddesinin güney uzantısının dışında görülebilen tüm kalıntılar Hellenistik dönem kent surları içinde yer alır. Kare biçimindeki iki kule arasında bulunan kapı (dış kapı) Hadrianus dönemine tarihlenir. Kapıdan girildikten sonra bir dikdörtgen avlu ve onun ardından zafer takı biçimli bir iç kapı bulunur. Bu da geçilince oval avlulu kapı diye bilinen eski kent kapısına ulaşılır. At nalı biçiminde planlı, iki yanda anıtsal yuvarlak kulelerce korunan bu kapı, Hellenistik dönemden kalmadır. Kapının doğusunda, etrafı sütunlarla çevrili avlu tipinde (peristilli) agora yer alır. Sütunlu caddenin akropolis eteğindeki kuzey ucunda U planlı anıtsal bir çeşme (nymphaion) bulunur. Kent surları içinde kalan öteki önemli yapı kalıntıları arasında doğu-batı caddesinin batı kapısı yanındaki hamam, yine aynı caddenin hamama göre akropolis yönünden kalan iyi korunmuş, palestra sayılabilir. Kentin dışında bulunan kalıntılardan ilki, Afrodisias’tan sonra günümüze en iyi gelebilen ikinci stadion olan Perge stadionudur. İS 2. yüzyıla tarihlenen bu Roma yapısı, 12 bin kişiliktir. Bir tepeye yaslanmış olan tiyatro 15 bin kişilik olup, plan biçimi bakımından Yunan tiyatrolarına benzer.
İncil’de İsa Peygamber’in havarilerinden Tarsuslu Aziz Paulus Perge’yi ziyaret etmiştir. Perge limanında karaya cıkan Aziz Paulus, Pergelileri Hıristiyanlığa davet edip, Yalvaç (Antiochia) yürümüştür. Bu gün geçtiği bu yol, St Paul Patikası adı altında tanınmaktadır.
Perge’de 1946 yılından buyana İstanbul Üniversitesince kazılar devam etmektedir. 34×334 metre ölçülerinde Türkiye’deki en iyi korunmuş Stadium’a sahip olan Perge’deki Antik tiyatro da 13.000 kişiliktir.
İncil’de İsa Peygamber’in havarilerinden Tarsuslu Aziz Paulus Perge’yi ziyaret etmiştir. Perge limanında karaya cıkan Aziz Paulus, Pergelileri Hıristiyanlığa davet edip, Yalvaç (Antiochia) yürümüştür. Bu gün geçtiği bu yol, St Paul Patikası adı altında tanınmaktadır.
About The Author
