Ani Tarihi Kenti (2016)
Kars şehrinin güneydoğusunda, şehir merkezinden 48 kilometre uzaklıktaki Ocaklı Köyü sınırları içinde bulunan Ani Örenyeri, yerleşim ve savunmaya çok elverişli topografyası nedeniyle tarih öncesi dönemlerden itibaren çeşitli kültürlere ev sahipliği yapmıştır. Kentin adı en erken 6. yüzyılda Gamsaragan sülalesinden Ermeni beylerine ait bir yer olarak geçmektedir. Bizans, Selçuklu ve Osmanlı devletleri hakimiyetinde bulunan kent; büyük oranda ayakta kalmış olan etkileyici surları, dini ve sivil mimarlık örnekleri ve şehir planlaması ile Ortaçağ kentinin tipik bir örneğidir.
Ateşgede Tapınağı, çeşitli plandaki kiliseler ve Selçuklu Dönemine ait cami gibi farklı dinlere ait yapıları bir arada bulunduran Ani, çok kültürlü bir yapısı ile dikkat çekmektedir. Bu yapılara örnek vermek gerekirse; Tigran Honents Kilisesi, Ebul Manuçehr Camii, Ebulhamrent Kilisesi, Prikitch Kilisesi, Selçuklu Sarayı ve Ani Kadetrali ( Fethiye Cami) sayılabiklir.
Ani Tarihi Kenti, 2012 yılında UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi’ne alınmış ve 2016 yılında ise de asıl listeye girerek Türkiye’nin listedeki kültürel varlıklarının sayısı 16’ya yükseltmiştir.